118891715 3407366585951369 3926427526561776035 n
#TimorLeste #UNTL 9 Setembru 2020
Magnífiku Reitór Universidade Nacional Timor Lorosa’e (UNTL) nian, Profesór Doutór Francisco Miguel Martins, partisipa iha Serimónia Asinatura Nota Entendimentu entre Ministériu Ensinu Superiór, Siénsia no Kultura (MESSK) ho Ministériu Edukasaun, Juventude no Desportu (MEJD), Ministériu ba Asuntu Kombantente Libertasaun Nasionál (MAKLN) no Ministériu Solidariedade Sosiál no Inkluzaun (MSSI).
 
Serimónia refere halao iha salaun Ian Martin INFORDEPE Balide, Díli, (08/09), relasiona ho asesu ba Ensinu Superiór Públiku, UNTL no Institutu Politékniku Betanu (IPB), iha tinan akadémiku 2021.
 
Partisipa iha serimónia ne’e, MESSK, S.E Profesór Longuinhos dos Santos, MEJD, S.E. Profesór Armindo Maia, MAKLN, S.E. Júlio da Costa Meta Malik, no VPMAS-MSSI, S.E. Armanda Berta, inklui Magnífiku Reitór UNTL, Profesór Doutór Francisco Miguel Martins, Diretór sira no konvidadu.
Média UNTL 📝: Agostinho da Cruz e Silva
Foto 📷: Agostinho da Cruz e Silva

Comment

118999101 3407282295959798 60063231820046493 n
#TimorLeste #UNTL #FCS 9 Setembru 2020
Universidade Nacional Timor Lorosa'e (UNTL), nia Fakuldade Siénsia Sosiál (FCS), liuhusi Departamentu Komunikasaun Sosiál (DCS), hala’o atividade dedikasaun komunitáriu iha Suku Leorema, Postu-Administrativu Bazartete, Munisípiu Likisa, ho objetivu lori estudante sira hakbesik ba komunidade.
 
Atividade refere liuhusi fó apoiu ba konstrusaun Rezidénsia Sentru Pastorál Leorema nian, hamutuk ho komunidade lalin fatuk, fahe informasaun no loke filmajen ba estudante sira iha Eskola Tékniku Vokasionál (TEKVOK) Nicolau Lobato, halo jogu amizade, no partisipa iha misa.
 
Diretór DCS nian, Profesór Marcelino Ximenes Magno, iha Kampus Kaikoli UNTL nian, Díli hateten katak atividade dedikasaun ne’e nu’udar kontribuisaun ne’ebé hala’o ho inisiativa atu prienxe pilár tolu hanesan ensinu, peskiza no dedikasaun ba komunidade.
 
“Ita prepara estudante la’ós matenek de’it liuhusi ensinu no peskiza, maibé hatoman sira servisu hamutuk ho komunidade, iha tinan kotuk ita kuda ai-oan iha suku Kulau, ida ne’e pozitivu tebes no hetan reasaun di’ak no louva husi Amu-Bispu Maliana Dom Norberto Amaral inklui komunidade ba universidade no fakuldade liuliu departamentu”, tenik Profesór Magno.
Profesór Magno hatutan tan katak, atividade dedikasaun komunitária iha Leorema parte ida bele kontribui nomós maneira ida aprende husi komunidade oinsá organiza malu, servisu ho komunidade.
 
119099755 3407282579293103 7076705097526402114 n
 
Entretantu, Amu Vigáriu Parokiál Saun João de Brito Likisa nian, Pe. David Alves da Conceição, apresia ho atividade dedikasaun komunitáriu ne’e no demonstra ho prezensa universitáriu nian bele motiva komunidade iha edukasaun no modelu servisu hamutuk.
 
"Ho presenza universitáriu nian husi Komunikasaun Sosiál bele haree ona buat ruma iha komunidade nia le'et, no imi-nia Almamater bele lori informasaun ba estudante sira iha área ne’e, liuliu iha TEKVOK atu hili sira-nia vokasaun, no motiva sira atu estuda badinas liután", tenik Amu Conceicão.
 
118826833 3407282702626424 2506888981792929598 n
 
 
Amu Conceição mós dezeja katak atividade refere bele hahú kuda iha estudante sira espíritu atu sai líder ideal iha futuru no lori aprendizajen ruma ba universitáriu sira, hodi dezenvolve no aplika mós iha fatin seluk atu komunidade rural sira bele iha esperansa no sente UNTL nia prezensa.
 
Entretantu, estudante DCS nian Anarela Pacheco Lobato destaka mós esperiénsia ne’ebé nia hetan aprende modelu servisu hamutuk entre estudante no estudante ho komunidade.
“Ha’u aprende husi atividade ne’e mak oinsa servisu hamutuk entre estudante ho estudante hodi servi komunidade. Aleinde ne’e ami realiza jogu amizade, tulun komunidade sira lalin fatuk, kuru bee, no halo dokumentasaun ba foto no video ne’ebé sai referénsia ba ami-nia estudu”, dehan estudante.
 
Atividade refere hala’o iha loron 22-23 fulan agostu, inisiativa no kontribuisaun husi estudante no dosente sira Departamentu Komunikasaun Sosiál nian.
118999101 3407282295959798 60063231820046493 n
 
Implementadór sira husi estudante DCS nian na’in ualunulu resin lima (85), ho dosente na’in rua, reprezentante alumni nian Sr. Arcanjo da Costa Caetano, inklui partisipante ba atividade sira maka Amu-Vigáriu Parokiál, Xefe Komisaun Kontrusaun Rezidénsia nian Sr. Juvinal Soares katekista sira, Diretór TEKVOK, Mestre Rofino Soares Tilman, estudante sira inklui reprezentante autoridade lokál nian Sr. Oscar de Oliveira.
 
Média UNTL 📝: Zita Menezes (estajiária)
Foto 📷: Arkivu DCS: Rafiana Pereira, Rhisto Alves, Hilario da Silva Barros, Rafael dos Reis, Jacob Pinto Guteres (Estajiáriu)

Comment

 
UNTL Estudante Polo Ainaro
Universidade Nacional Timor Lorosa’e (UNTL), nia estudante ne’ebé frekuenta hela Klase Paralelu husi Polo Munisípiu Ainaro nian, hamutuk atus ida haatnulu (140), hala’o estudu komparativu iha Fakuldade Edukasaun Arte i Umanidade (FEAH), hodi hatene ambiente universidade nian.
 
Magnífiku Reitór UNTL, Profesór Doutór Francisco Miguel Martins, hateten, sira-nia vizita iha FEAH atu hatene kle’an liután kona-ba perfíl no nia ierarkia universidade nian, tanba sira mós hola parte iha sivitas akadémiku UNTL nian.
 
“Sira ho inisiativa rasik atu observa diretu no senti rasik tanba sira mos parte integradu ida husi universidade nia Polo iha Munisípiu Ainaro, ho sira-nia vizita ne’e atu hatene klean liután istória nomós ierarkia universidade nian”, tenik Reitór.

118403476 3391758134178881 5336156019288311720 n
Profesór Martins mós enkoraja estudante sira atu badinas estuda hodi hetan diploma lisensiatura no iha oportunidade bele to’o mestradu. Iha fatin hanesan, Vise-Prezidenti Institutu Nasionál ba Formasaun Dosente no Profisionál Edukasaun (INFORDEPE), Profesór Domingos Martins hateten katak objetivu atu koñese ambiente estudu UNTL ho INFORDEPE, instituisaun rua ne’ebé durante ne’e hamutuk fasilita prosesu aprendizajen ba sira.
 
“Ita fasilita de’it atu atividade ne’e bele realiza, tanba ne’e ho inisiativa husi estudante no dosente sira hakarak hatene no haree direita ambiente UNTL ho INFORDEPE nian”, tenik Vise-Prezidente INFORDEPE.
 
Entretantu, reprezentante estudante, Isidoro Magno de Araújo, hateten katak ho vizita refere sira bele haree direita kondisaun UNTL sentrál nian no koñese Magnífiku Reitór ho nia Estrutura.
“Hau senti kontenti tanba bele vizita ona INFORDEPE, UNTL nomós Arkivu & Muzeu Rezisténsia Timorense i bele koñese Reitór UNTL ho nia estrutura, no vizita loron rua ne’e ami bele aprende ho esperiénsia ruma molok ami fila”, hateten Isidoro.
 
Totál estudante universidade nasionál nian iha Polo Ainaro hamutuk 280, no iha estudu refere estudante sira fahe ba grupu rua, no iha grupu ida kompostu husi sira na’in 140.
 
Iha abertura ne’ebé hala’o iha Auditóriu Liceu (03-09), partisipa husi Proreitór ba Asuntu Akadémiku, Profesór Miguel Maia dos Santos, Dekana FEAH, Profesora Doutora Ana Cristina Silveira Soares, ho nia estrutura, Vise-Prezidente INFORDEPE, Profesór Domingos Martins, no konvidadu sira.
 
Média UNTL 📝: João Bosco (estajiáriu), Agostinho da Cruz e Silva
Foto 📷: João Bosco (estajiáriu), Agostinho da Cruz e Silva

Comment

IMG 48583 2
#TimorLeste #UNTL #ANAAA 4 Setembru 2020
Universidade Nacional Timor Lorosa’e (UNTL), nia Magnífiku Reitór, Profesór Doutór Francisco Miguel Martins, simu vizita husi ekipa avaliadór Ajénsia Nasionál ba Avaliasaun no Akreditasaun Akadémika (ANAAA) nian hodi realiza faze avaliasaun preliminár ba kursu Mestradu foun tolu (3) no kursu Lisensiatura foun ida (1).
 
Kursu Mestradu tolu mak hanesan: Mestradu Ensinu Portugés iha Kontekstu Timor-Leste, Mestrado Estudu Pás i Konflitu no Mestrado Matemátika ba Profesór sira. Kursu Lisensiatura ne’ebé hetan mos avaliasaun mak hanesan Lisensiatura Formasaun Profesór Ensinu Pre-Eskolár iha Fakuldade Edukasaun, Arte no Umanidade (FEAH).
 
Profesór Doutór José Casquilho, nudar responsável ba Programa Pós-Graduasaun UNTL nian, iha Kampus Sentrál UNTL (3/9), Díli, hateten katak iha faze preliminár refere Ekipa ANAAA mai halo avaliasaun ba programa tolu iha nível mestradu no mós ba programa lisensiatura ida.
 
IMG 4858
 
 
“Kursu mestradu nian no kursu lisensiatura ne’e aprova husi Konsellu Jerál UNTL nian iha tinan 2018 no 2019. Mestradu Ensinu Portugés iha Kontekstu Timor-Leste, Mestrado Matemátika ba Profesór sira no mos Lisensiatura Formasaun Profesór Ensinu Pre-Eskolár hetan despaixu husi Eis Ministru Edukasaun, Profesór Doutór Fernando Hanjam, no implementa hahu iha tinan akadémiku 2019” dehan Profesór Casquilho.
 
Prosesu ba avaliasaun ne’e sei hala’o durante loron haat, hahú husi loron 3 fulan Setembru, no kontinua iha loron 4, 7 no 10 Setembru 2020.
Iha loron dahuluk avaliasaun ba Kursu Mestradu Esinu Portugés iha Kontekstu Timor-Leste realiza hosi ekipa avaliador sira mak hanesan: Dr. Pedro Ximenes, Dr. Avelino Coelho no Pe. Dr. Agostinho J. Soares.
 
Média UNTL 📝 : Mateus Gonçalves
Foto 📸 : Agostinho da Cruz e Silva no João Bosco Alves (estajiáriu)

Comment

118616498 3388799264474768 8746801538657417807 o
#TimorLeste #UNTL #FD 3 Setembru 2020
Universidade Nacional Timor Lorosa’e (UNTL), nia Fakuldade Direitu (FD) realiza judisium iha Auditóriu Muzeum Rezisténsia Timorense (AMRT) (28-8), hodi formaliza grau lisensiatura 🎓 ba finalista na’in sanulu resin hitu (17) ne’ebé konklui ona sira nia estudu no prenxe rekizitu hotu, hodi hein ba graduasaun.
 
Iha eventu refere, reprezentante Magnífiku Reitór nian, Proreitór ba Asuntu Akadémiku nian, Profesór Miguel Maia dos Santos, lori universidade nasionál nia naran hato’o nia saudasaun, sabedoria no verdade (sapientia et veritas) ba finalista na’in 17, ne’ebé konklui ona sira nia estudu no formadu hodi kontribui ba dezenvolvimentu nasionál nian.
 
118795763 3388797757808252 2089988893688052151 o
“Ba imi na’in 17, ohin kontinua pájina foun ho kompeténsia inteletuál tanba konklui ona formasaun umana iha nível lisensiatura área direitu nian, tanba ne’e, universidade dezeja susesu ba imi idaidak”, hateten Proreitór ba Asuntu Akadémiku nian.
 
Iha fatin hanesan, Dekanu FD nian, Profesór Isidoro Viana da Costa, kongratula esforsu graduadu na’in 17 ne’e, liuliu ba idaidak nia família ho apoiu no sakrifísiu tomak durante tinan lima mak determina oan sira-nia susesu.
 
118614659 3388797147808313 8481547900606566984 o
“Obrigadu ba imi hotu ne’ebé dezempeña idaidak nia funsaun, finalista sira ne’ebé estuda maka’as hodi konklui imi nia estudu, inan aman sira nia apoiu ba oan sira, profesór no funsionáriu sira Fakuldade nian, ne’ebé akompaña iha prosesu tomak aprendizajen nian, mezmu iha dezafiu maibé nafatin ho korajen mak ohin lori ita mai iha ne’e hodi hein graduasaun iha loron hirak mai”, tenik Dekanu FD.
 
Profesór Isidoro mós husu ba formadu i finalista na’in 17ne’e, atu aplika siénsia ne’ebé sira aprende iha instituisaun ne’ebé sira sei hola parte ba, hodi ajuda estadu no sosiedade liuliu iha área justisa nian.
 
118343121 3388798037808224 4221948846358793209 o
Entretantu Finalista FD nian, Ernestro Barreto, hateten katak judisium hanesan eventu formalidade ne’ebé halo hodi ofisializa katak finalista idaidak konklui ona sira nia estudu no prienxe ona rekizitu sira antes graduasaun, no promete atu aplika siénsia ne’ebé hetan iha sosiedade.
 
“Ohin ami konsege ultrapasa tan pasu ida, hafoin dezafiu oioin ne’ebé ami enfrenta iha prosesu aprendizajen, maibé orgullu ho siénsia ne’ebé ami aprende iha área direitu nian, natoon ona atu aplika iha sosiedade”, dehan Barreto.
 
118582466 3388798424474852 195531152469118020 o
Partisipa iha eventu refere, reprezentante Reitór nian, Proreitór ba Asuntu Akadémiku nian, Profesór Miguel Maia dos Santos, Dekanu FD ho nia estrutura Fakuldade, Eis-Reitór UNTL nian, Profesór Doutór Benjamim de Araújo e Corte-Real, ne’ebé hanesan mós dosente iha FD no Diretór Institutu Nasionál Linguístika, inklui mós dosente, estudante, funsionáriu, família no konvidadu sira.
 
Média UNTL 📝: João Bosco (estajiáriu), Melania Panderosa (estajiária), Miranda Guterres (estajiáriu)
Foto 📷: Rafael dos Reis (estajiáriu), Geraldino Magno (estajiáriu)

Comment