UNTL-FEAH NIA DEK  HALA’O ESTUDU IHA EDUKASAUN, TEKNOLOJIA NO INDÚSTRIA KÍMIKA

#TimorLeste #UNTL #FEAH-DEQ #COVID19 #COVID19TL 4 Marsu 2022 

Universidade Nacional Timor Lorosa’e (UNTL) nia Fakuldade Edukasaun, Arte Umanidade (FEAH) liuhusi Departamentu Ensinu Kímika (DEQ) hala’o estudu sientífiku iha área Edukasaun, Teknolojia no Indústria Kímika atu garante Dezenvolvimentu Ekonómika Sustentável iha Kontekstu Timor-Leste nian, ho meta atu kontribui ba inovasaun no diversifika produtu potensiál lokál sira. xa 0

Profesór Juvencio de Castro Ruas hanesan peskizadór no orientadór ba estudu ne'ebé hala'o, iha Auditóriu Liceu UNTL nian, Díli (01-03) hateten, DEK promove investigasaun refere liuhusi envolve estudante finalista na'in ualu (😎.   

‘’Rezultadu husi peskiza ida ne’e, atu kumpri pilár ne’ebé mai husi universidade nian, hanesan ensinu, halo investigasaun no servisu sosiál, entaun estudante sira ne’ebé mak tama mai ami hanorin sira tuir vizaun no misaun atu forma estudante sira exelente tuir área kímika nian, no sira idaidak obrigadu hala'o peskiza hodi konklui sira-nia estudu iha universidade", tenik Profesór Juvencio.xa 1

Profesór ne’e mos realsa tan katak, peskiza ne'ebé konsentra Edukasaun, Teknolojia no Indústria Kímika atu garante dezenvolvimentu ekonómika sustentável ne'e, atu treina finalista sira ba futuru ho koñesimentu no "skill" ne'ebé buka dezenvolve liu rekursu ne'ebé iha. 

‘’Ha’u-nia eperansa sira futuru profesór, maibé la'ós atu sai profesór de'it bele aplika sira-nia matenek hodi dezenvolve diak liután rekursu sira hanesan trasnforma plástiku sai ba gasolina, no uza ai-kanela tahan halo sai mina, no seluk tan, produsaun ne’ebé mak sira halo no merese atu promove indústri kímika iha ita-nia Timor-Leste, no bele kria servisu ba sira-nia aan no ema seluk’’, hatutan.

Iha fatin hanesan, estudante finalista Herminio dos Santos hateten, nia ho sira na'in hitu seluk mak halo peskiza liuhusi uza fasilidade laboratóriu nian no nia peskiza konsentra iha “Produção de Óleo Essencial a partir das Folhas da Planta de Canela’’ hodi aplika aroma terapia no hand-sanitizer.xa 2

‘’Objetivu husi peskiza ne’e maka atu prodúz mina esensiál husi ai-kanela nia tahan hodi aplika ba aroma terapia no hand-sanitizer no aplika métodu esperimentál, no amostra ai-kanela tahan no téknika destilasaun no iha prosesu ne’e mos ami uza prosesu hidrodestilasaun no purifikasaun halo mina ne’e sai moos", tenik Herminio.

Nia mós salienta liután katak, rezultadu husi peskiza nian mak ida bele hakarek monografia no produsaun ba mina tolu mak hanesan mina esensiál iha mos aroma terapia no hand-sanitizer no mina sira ne’e bele uza hodi kumu isin no hand sanitizer hodi hamoos liman. 

"Relasiona estudu ne'ebé hala'o, rekomenda ba Governu no Universidade atu bele fo apoiu ba iha atividade peskiza sientífika sira liuliu investe iha fasilidade laboratóriu ho ekipamentu ne'ebé adekuadu ba estudante sira presiza atu uza, no atensaun atu promove kreatividade estudante sira-nian iha pilár peskiza nian", dehan Herminio.xa 3

Eventu ne'ebé hala'o, iha ámbitu komemorasaun loron Nasionál Veteranu sira-nian ne'ebé aserta iha 3 Marsu ne'e, ho objetivu atu estudante sira aprezenta sira-nia rezultadu peskiza liuhusi ezame monografia.

Eventu ne'e hetan partisipasaun husi dosente orientadór, ezaminadór, estudante ezaminandu sira, família no konvidadu sira.  

Média UNTL 📝 : Laurindo da Cruz Gomes

Foto 📷 : Laurindo da Cruz Gomes