UNTL-FAGRI NIA DAP HALA’O ESTUDU ESPERIMENTÁL HASA’E PRODUSAUN SUNIOKULTURA

199521325 4195922613762425 5756145278883422284 2

#TimorLeste #UNTL #FAGRI #DAP #COVID19 #COVID19TL 11 Juñu 2021

Universidade Nacional Timor Lorosa’e (UNTL) nia Fakuldade Agrikultura liuhusi Departamentu Agro-Pekuária (DAP), hala’o estudu Esperimentál iha Laboratóriu Hera ho tópiku “Hasa’e Produsaun Suniokultura” durante loron 76 (27 abril to’o 30 juñu 2021).

Objetivu estudu nian, atu hasa’e kualidade produsaun liuhusi uza marungi tahan uut, aplika métodu esperimentál, no téknika adbilitun (fó han 24 horas), uza amostra fahi ualu ( , durante loron 76.
Relasiona ho estudu ne’ebé hala’o, Diretór DAP nia, Profesór Doutór Luis Tavares, iha Kampus Sentrál UNTL nian, Díli (11-6), hateten katak esperimentál ne’e tópiku aseita husi Departamentu no estudante sira dezeña proposta ba semináriu no faze tuir mak tuun ba iha lokál orienta husi dosente sira.
“Ita-nia peskiza ne’e uza métodu esperimentál liuhusi uza marungi tahan uut hodi kombina ho batar uut, hare uut”, naan ran, tofu (Ampas tahu) husi ai-han hirak ne’e nia rezultadu ikus ita sei haree nia karkas (ko’a naan nia ruin ketak no isin ketak) hafoin tetu de’it isin mak haree nia rezultadu maibé ne’e esperimentál ida”, hatutan Diretór.

dirProfesór ne’e salienta katak, maské Díli iha hela Serka-Sanitária maibé ho kualidade nu’udar Diretór hamutuk ho nia dosente sira nafatin ida dever hodi fasilita orientasaun liuhusi ba direta no online au haree implementasaun estudu ne’e iha lokál.
“Ita ho esperansa katak estudu ne’ebé hala’o bele hatudu rezultadu di’ak, liuliu kontribui ba hasa’e kualidade naan fahi nian iha Timor-Leste, rezultadu ne’ebé indika nia produtividade sei publika iha jornál sientífiku”, tenik Profesór Luis.

Aleinde ne’e, Livia da Silva, finalista DAP nian (Peskizadora) hateten, atividade ne’e lori benefísiu ba sira ho esperiénsia iha peskiza sientífiku no fornese dadus hodi elabora traballu finál lisensiatura iha produsaun animál.
“Ami-nia Prosesu uza marungi tahan uut (1) kuu no hasai nia tahan, (2) habai iha mahon ka uma laran, (3) buti rahun ka prosesa sai uut hafoin kombina ho batar uut, hare-uut, na'an-ran, tofu (Ampas tahu) hodi fó han ba fahi, ami uza ho téknika adbilitun (fó han durante oras 24).
Livia mós hateten, implementa estudu ne’e iha Serka-Sanitária maibé orientadór sira hatudu sira-nia responsabilidade liuhusi garante nafatin orientasaun liuhusi online, no ba observa direta progresu peskiza nian, iha Hera-Díli.
Atividade ne’e hala’o husi estudante na’in 19 kompostu husi na’in 10 uza amostra fahi aman, sira na’in 9 mak uza amostra fahi inan.

Dosente orientadór sira mak Profesór Luis Tavares, Profesór Carlito de Araujo, Profesora Yuliaty, Profesór Armando Afonso, Profesór Graciano Soares Gomes, Profesór Eduardo Aniceto Serrão, Profesora Brigida António, Profesór Mateus da Cruz de Carvalho, Profesór João Américo, Profesora Lígia Tomás Correia no Profesór Mateus da Silva Tavares.

Média UNTL : Miguel Gonçalves
Foto : Miguel Gonçalves, Arkivu DAP