UNTL-CECA-INL LANSA LIVRU TOLU ESTUDU LINGUÍSTIKU NO DEKOLONIDADE EDUKASAUN

#TimorLeste #UNTL #CECA #INL #DELTA #COVID19 #COVID19TL 3 Dezembru 2021 

Universidade Nacional Timor Lorosa’e (UNTL) nia Sentru ba Estudu Arte no Kultura (CECA) ho Institutu Nasionál Linguístika (INL) lansa livru tolu iha estudu linguístiku no edukasaun; (1) Matadalan ba Tenses, Aspect Moods iha Inglés, (2) Intrudução ao Estudo Linguístico de Timor-Leste, (3) Decolonidade na Educação de Timor-Leste, iha Auditóriu Fundação Oriente, Díli (3/12).art 1

Relasiona ho lansamentu refere Diretór CECA nian, Profesór Vicente Paulino, Ph.D hateten katak livru hirak ne’ebé lansa kona-ba iha estudu linguístiku no edukasaun iha Timor-Leste.

“Livru ne’ebé ohin lansa hanesan esforsu ne’ebé ami halo ho autór sira atu kontribui ba dezenvolvimentu koñesimentu sientífiku iha área estudu linguístiku no dekolonidade edukasaun-dilema no perspetiva bazeia ba realidade Timor-Leste nian”, hatutan. 

Iha fatin hanesan, Dekanu Fakuldade Siénsia Sosiál (FCS), Profesór Camilo Ximenes Almeida, simbolikamente mak lansa livru tolu ne’e, no apresia esforsu autór sira ne’ebé bele fahe koñesimentu ba ema seluk.art 2

“Ha’u apresia ita boot sira-nia servisu atu ajuda ami hanesan leitór, dosente, estudante bele komprende aspetu linguístika ne’ebé baibain erru sira sempre komete iha prátika hakerek no ko’alia”, hatutan Dekanu. 

Autór ba livru "Matadalan ba Tenses, Aspect Moods iha Inglés", Profesór Adérito J. G. Correia hateten katak livru Matadalan ba Tenses ne’e reflete ba esperiénsia hanorin no bazeia ba realidade Timor-Leste. 

“Livru ne’e ho objetivu atu ajuda timoroan sira ne’ebé hakarak atu aprende Língua Inglés, ho introdusaun iha Dalen Tetun oinsá aprende Língua Inglés, no esplika aspetu prátika sira bazeia ba realidade ita-nian”, dehan.art 3

Profesór Adérito mós dezeja katak, livru refere bele ajuda leitór sira liuhusi tekstu no ezersísiu sira ne’ebé aprezenta inklui ezemplu sira uza tenses ka tempu ho loloos iha Língua Inglés. 

Iha fatin hanesan, Profesora Rosa da Costa Tilman hateten, livru ne’ebé elabora foku ba Introdução ao Estudo Linguístico de Timor-Leste ne’ebé aprezenta realidade ne’ebé timoroan sira ko’alia no hakerek iha Tetun.

“Estudu ne’ebé ami halo lori tinan rua, ho nia konteúdu refleta duni ba timoroan nia kultura, bazeia ba erru balun ne’ebé mak dalen tetun sira komete no uza fali liafuan língua seluk iha tetun, iha artigu ida kona-ba fonolojia foku ba son, ezemplu ko’alia tetun maibé iha interferénsia ho Língua Indonézia; pronúnsia djoga maibé loloos ne’e joga, iha Portugés envezde janela maibé zanela”, hatutan. art 4

Autora ne’e husu mós ba leitór sira atu lee dadaun referénsia ne’ebé iha hodi kontribui ba hadia Língua Tetun. 

Partisipa husi, Prezidente Institutu Politékniku Betano (IPB), Profesór Acacio Cardoso Amaral, Ph.D, Diretór Dapartamentu Komunikasaun Sosiál, Profesór Marcelino Ximenes Magno, dosente sira, estudante no konvidadu sira. art 5

Média UNTL 📝 : Miguel Gonçalves

Foto 📷 : Miguel Gonçalves